Bielsk Podlaski to klimatyczne miasteczko, idealne na spokojny, relaksujący urlop. Miejskie zabytki i atrakcje owocnie wypełnią Wam czas, a przyjemne okolice pozwolą odetchnąć głowie. W końcu po to są wakacje i urlopy, by jak najlepiej odpocząć od pracy i codzienności! Dzisiaj zapraszamy Was na wpis poświęcony zabytkom w Bielsku Podlaskim.
Bielsk Podlaski historia
Kontekst historyczny pozwala lepiej zrozumieć i docenić walory zabytków, bo to, co jest w nich najcenniejsze, to właśnie historie, które się za nimi kryją. Bielsk Podlaski jest starym miastem, o którym pisano już w XII wieku. Ludzie osiedlili się na tych ziemiach znacznie wcześniej, jednak burzliwe dzieje bielskich ziem nie pozwoliły przetrwać pamiątkom i dokumentom opisujących wcześniejsze dzieje tutejszej ludności.
Obecnie Bielsk ma ponad 24 tysiące mieszkańców. Na początku istnienia miasta żyło tu niecałe tysiąc osób. Oczywiście ludzi w tamtych czasach było znacznie mniej, jednak do Bielska napływano chętnie z powodu żyznych ziem i możliwości rozwoju. Do dzisiaj zdecydowana większość miasta to tereny rolnicze.
Dawny Bielsk można określić jako miejscowość rolniczo-rzemieślniczą. Mniej więcej do XVI wieku miasto nie miało szans na zbytni rozwój z powodu licznych bitew między księstwami — każde chciało mieć bielskie tereny u siebie. Naturalnie nie były to ambicje zwykłych mieszkańców, a książąt, którzy w tamtych czasach ruszali na terytorialne bitwy niezwykle chętnie. Ostatecznie tutejsza ludzkość dotrwała jakoś do tego XVI wieku, kiedy nastały nieco spokojniejsze czasy. Wtedy to Bielsk należał do królowej Heleny, żony Aleksandra Jagiellończyka.
Bielsk stolicą województwa podlaskiego w 1513 roku
W 1513 roku utworzono województwo podlaskie, którego stolicą został Bielsk. Kolejne lata to czas, w którym w mieście swoje cechy zakładają szewcy i rzeźnicy. W Bielsku co rusz stacjonują królowie i książęta, a w 1530 roku Bielsk kupiła sama królowa Bona Sforza! Dobra passa miasta nie trwała więcej niż kilka dziesięcioleci. Jeszcze przed potopem szwedzkim w XII wieku miasto trawiły liczne pożary, które niszczyły wszystko, co udało się ludziom zbudować.
Bielsk ponownie zaczął się prężnie rozwijać dopiero w XIX wieku, po zaborze pruskim i rosyjskim oraz po I Wojnie Światowej. W ciągu zaledwie kilkunastu lat miasto pielęgnowało swoją autonomię i nadrabiało stracone lata. Niestety, II Wojna Światowa nadeszła prędko i nie była dla bielskiej ludności łaskawa. W tamtym czasie na tych ziemiach mieszkało wielu Żydów i chyba nie musimy tłumaczyć, jaki spotkał ich los. Niemcy nie skupiali się zresztą za bardzo na antysemityzmie w tych rejonach — mordowali wszystkich z zatrważającym zapałem. Po wojnie nic już nie było takie samo, ale ludzie, którzy przeżyli, nie mieli zamiaru się poddawać. Dlatego Bielsk przetrwał i dzisiaj jest naprawdę przyjemnym polskim miasteczkiem.
Bielsk Podlaski: zabytki, które warto zobaczyć
Ze względu na charakter okolic, a także z powodu licznych bitew i wojen toczonych na bielskich ziemiach, liczba zabytków jest tutaj ograniczona. Niektórzy stwierdzą z pewnością, że to w sam raz, by idealnie podzielić urlop na zwiedzanie i odpoczynek. My również sądzimy, że Bielsk Podlaski Wam się spodoba!
Rynek z Ratuszem Miejskim
Bielsk Podlaski zabudowano na podstawie starych urbanistycznych planów. W związku z tym miasto ma nie jeden rynek, a dwa! Co najlepsze, są one otoczone pięknym parkiem i skwerem. To wprost doskonałe miejsce na spacer wzbogacony o czas w klimatycznej kawiarni lub restauracji. To także świetny punkt orientacyjny dla wycieczek po mieście. Ta okolica Bielska Podlaskiego jest na tyle klimatyczna, że będziecie chcieli wracać tu codziennie, każdego dnia urlopu!
W kontekście bielskich rynków najwięcej mówi się o zabytkowym Ratuszu, pochodzącym z końca XVIII wieku. Obecnie mieści się tam muzeum, co jest dodatkowym atutem, ponieważ dzięki temu Ratusz można zwiedzać również od środka, a nie jedynie od zewnętrznej strony, jak to zwykle bywa.
Muzeum Obojga Narodów
W zabytkowym Ratuszu w Bielsku Podlaskim mieści się Muzeum Obojga Narodów. To jedno z najpopularniejszych miejsc do zwiedzania w mieście. Takie, którego absolutnie nie można przegapić! Dzięki tutejszym eksponatom dowiecie się więcej na temat historii Bielska Podlaskiego i na własne oczy zobaczycie, jak dawniej wyglądała tutejsza rzeczywistość.
Muzeum zgromadziło mnóstwo pocztówek i zdjęć z czasów Międzywojnia i PRL Do wglądu zwiedzających są także dokumenty i elementy wyposażenia domów dawnych mieszkańców Bielska Podlaskiego. To niezwykle ciekawe zbiory, które w dodatku stale się powiększają dzięki działalności osób zarządzających obiektem. Muzeum jest małe, klimatyczne i zatrudnia sympatycznych przewodników. To miejsce warto zobaczyć również po to, by poczuć wyjątkowy klimat spokojnego miasteczka.
Pisząc o Ratuszu, nie możemy nie wspomnieć o postaci Izabeli Branickiej. Ród Branickich, a szczególnie sama Izabela, to postacie niezwykle ważne dla mieszkańców Bielska Podlaskiego. To właśnie dzięki tej kobiecie miasto prężnie się rozwijało, a na jego terenie powstawały nowoczesne, użyteczne budynki. Ratusz był jednym z nich, Dzięki staraniom hetmanowej miasto szybko odbudowano po katastrofalnych w skutkach bitwach. Miało to miejsce pod koniec XVII wieku, czyli w czasach, w których Bielsk ponownie starał się „stanąć na nogi”. Więcej na temat Izabeli Branickiej dowiecie się, spacerując po skwerze nazwanym na jej cześć. Traficie tam bez trudu, spacerując między Rynkami. Branickiej poświęcono specjalną tablicę pamiątkową.
Kaplica pod wezwaniem św. Mikołaja
Kaplica prawosławna znajdująca się w centrum Bielska Podlaskiego to próba upamiętnienia świątyni zniszczonej w czasie II Wojny Światowej. Obiekt zbudowano w 1996 roku, jednak jego konstrukcja jest bardzo ciekawa i zdecydowanie warto tę kaplicę zobaczyć. Zwłaszcza że znajduje się tak blisko centrum.
Kaplica ma wyjątkowy charakter, ponieważ nawiązuje swoją budową do dzwonnicy, która stała w sąsiedztwie zniszczonej cerkwi. Oryginalnej dzwonnicy także nie dało się uratować. Obecna pamiątka po dawnej, drewnianej świątyni także w całości została wykonana z drewna.
Łysa Górka/Góra Zamkowa
Góra Zamkowa w Bielsku Podlaskim jest miejscem absolutnie wyjątkowym. Nie spotkamy tego w innych miastach! To pozostałość po najstarszym grodzie Bielska Podlaskiego, istniejącym w XII wieku. Na sztucznie usypanym, około 7-metrowym wzniesieniu mieścił się gród z drewnianym zamkiem. Obecnie oczywiście zamku już nie ma. Góra Zamkowa pełni funkcję miejskiego parku z widocznymi pozostałościami po dawnych fosach i bagnach.
Bo musicie wiedzieć, że teren dzisiejszej Łysej Górki był znakomity, jeśli chodzi o kwestie obronne. Nie bez powodu zamek znajdował się właśnie tutaj. Mimo że był drewniany, udało mu się przetrwać wiele lat, chroniąc swoich mieszkańców. Niektórzy wyrażają głęboki żal nad tym, że miasto nie próbuje odbudować grodu. Z pewnością byłaby to niesamowita atrakcja turystyczna, która przyciągałaby tłumy. Kto wie, być może kiedyś doczekamy się i takiego scenariusza!
Na razie pozostają spacery po wspaniałych, zielonych alejkach parku. To miejsce, które trzeba zobaczyć i które jest swego rodzaju wizytówką miasta.
Cmentarz żydowski
Jak wspominaliśmy wcześniej, Bielsk Podlaski jest miastem wielowyznaniowym i wielokulturowym. W XIX wieku mieszanina kultur była zdecydowanie bardziej zauważalna, co oczywiście zniszczono w czasie II Wojny Światowej. Dzisiaj po żydowskich mieszkańcach Bielska Podlaskiego i Polski pozostały głównie nekropolie. Niestety nie są one w najlepszym stanie, gdyż czas bywa równie wielkim niszczycielem.
Bielski cmentarz żydowski zajmuje blisko 2 hektary powierzchni. To świetna okazja do tego, by zobaczyć, w jaki sposób Żydzi zdobili miejsca pochówku. Nagrobki zdecydowanie różnią się od tych, które możemy oglądać na katolickich cmentarzach. I chociaż zachowało się ich niewiele, warto je zobaczyć. Cmentarz żydowski to miejsce pamięci, a także ciekawy zabytek. Warto zobaczyć to miejsce, ponieważ za kilka, kilkanaście lat nagrobków będzie jeszcze mniej, niż obecnie.
Zabytki sakralne Bielska Podlaskiego
Bielsk Podlaski wręcz słynie ze znacznej ilości zabytków sakralnych. Jako miasto wielowyznaniowe posiada nie tylko świątynie katolickie, ale również prawosławne. W mieście znajduje się aż 5 wyjątkowych cerkwi i kilka kościołów. Wszystkie są warte zobaczenia. Postanowiliśmy opisać dla Was kilka najciekawszych miejsc kultu religijnego.
Bazylika Narodzenia NMP
Zabytkowy kościół, którego pełna nazwa brzmi: Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja, to miejsce istniejące od XV wieku. Drewnianą świątynię, która zdążyła kilka razy doszczętnie spłonąć, odbudowano w formie murowanej w XVII wieku i stało się to dzięki pieniądzom Izabeli Branickiej. Tak, ta kobieta zupełnie odmieniła oblicze ówczesnego miasta!
Wewnątrz świątyni uwagę od razu zwracają imponujące kolumny doryckie. Kiedy już nasycicie oczy pięknym, uspokajającym wnętrzem świątyni, zwróćcie uwagę na znajdujące się w niej obrazy. Malowidło przedstawiające nawiedzenie św. Elżbiety wisi nad ołtarzem. Z kolei obraz przedstawiający ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa znajduje się poza ołtarzem, w nawie głównej. Obraz ten jest najstarszym zabytkiem znajdującym się w świątyni. Miłośnicy sztuki nie będą mogli złapać tchu!
Klasztor Karmelitów Trzewiczkowych
Zespół klasztorny Karmelitów Trzewiczkowych łączy w sobie aż trzy style architektoniczne, przez co jest obiektem niezwykle ciekawym. Historia Karmelitów Trzewiczkowych sięga początków XVII wieku i wtedy też powstały klasztorne zabudowania, z których większość zachowała się do dzisiaj.
Zabytkowe obiekty, czyli klasztor, kapliczka i kościół, są dostępne dla zwiedzających. W budynku klasztornym mieści się obecnie przedszkole i biura, w których prowadzi się terapię zajęciową. Wszystkie miejsca można swobodnie zobaczyć, uzyskawszy uprzednio zgodę właściciela kompleksu.
Cerkiew pod wezwaniem św. Michała Archanioła
W Bielsku Podlaskim możemy zwiedzić aż 5 cerkwi, jednak to właśnie świątynia pod wezwaniem św. Michała Archanioła najbardziej zwraca uwagę. Wszystko za sprawą niebieskiej elewacji, która, trzeba to przyznać, prezentuje się wyjątkowo dobrze i ciekawie. Cerkiew jest warta zobaczenia. Polecamy dokładne obejrzenie świątyni od wewnątrz i z zewnątrz, ponieważ ma dużo interesujących szczegółów.
Jeśli chodzi o historię, cerkiew wybudowano w 1789 roku, a zatem mnóstwo czasu temu. Naszym zdaniem jest to jeden z najbardziej interesujących zabytków sakralnych w Bielsku. Nie przegapicie jej, ponieważ stoi przy ulicy Mickiewicza, w samym centrum miasta.
Cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny
W opinii turystów i mieszkańców Bielska Podlaskiego cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia NMP robi największe wrażenie. Istotnie, świątynia jest imponująca. Od zewnętrznej strony przyciąga uwagę znakomitym, oryginalnym stylem. To jednak nic w porównaniu z bogactwem, czy wręcz przepychem widocznym wewnątrz. Dużo się tu dzieje.
Cerkiew powstała pod koniec XX wieku, a więc zupełnie niedawno. Nie jest to więc zabytek historyczny, ale z pewnością miejsce, które warto zobaczyć. W środku znajdują się piękne malowidła naścienne i wyposażenie świątynne w stylu bizantyjsko-rosyjskim.
Zabytki w powiecie bielskim
Pałac Ossolińskich w Rudce
Jeśli podróżujecie samochodem, koniecznie wykorzystajcie to udogodnienie, by zboczyć z trasy i zajechać do wsi sąsiadującej z Bielskiem Podlaskim. W Rudce zobaczycie niesamowity Pałac Ossolińskich. Zabytkowy budynek wraz z przylegającym do niego parkiem robi niesamowite wrażenie.
Obecnie w pałacu mieści się Szkoła Rolnicza. I jest to dość ciekawe zrządzenie losu, ponieważ Ossolińscy bardzo chcieli, by ich życie nie było bezowocne. Właścicielom obiektu zależało, by kształcić młodzież, dlatego z pewnością ucieszyliby się, wiedząc o tym, że na terenie ich dawnej posiadłości młodzi ludzie zdobywają wykształcenie.
Pałac można sobie dość swobodnie zwiedzić, również w czasie, gdy odbywają się tam zajęcia. Jedyny mankament polega na tym, że o wnętrza pałacu niedostatecznie zadbano. Turyści, którzy odważyli się wejść do środka, nie zastali żadnych pamiątkowych tablic, a wnętrza nie kojarzyły się ze świetnością dawnych czasów tak bardzo, jak fasada budynku i stary ogród. Mimo to obiekt jest naprawdę ciekawy i brakiem pamiątkowych tablic nie można się zniechęcać. Zwłaszcza że w parku przylegającym do pałacu znajdują się ciekawe pozostałości po dawnych zabudowaniach gospodarczych. Nie będziecie żałować, że daliście się skusić na przyjazd!
Kaplica cmentarna Parcewo
Wyjątkowa kaplica, nawiązująca stylem do niebieskiej cerkwi w Bielsku Podlaskim. To oczywiście przypadek, ale kaplica także jest warta zobaczenia. Parcewo dawniej stanowiło przedmieścia Bielska i wciąż można znaleźć na wiejskich terenach fantastyczne zabytki po dawnych czasach. Cerkiew przycmentarna pochodząca z XIX wieku jest jednym z nich.
Spacerując po miejscowości, dostrzeżecie z pewnością inne drewniane obiekty, między innymi zagrodę i dom mieszkalny. Budynki te są bardzo klimatyczne i pozwalają wyobrazić sobie, jak dawniej wyglądały całe osady posiadające drewnianą zabudowę. Parcewo to także idealne miejsce na wycieczkę rowerową, czy dłuższy spacer. Nie będziecie żałować!
Wiatrak holenderski Stryki
Stryki to kolejna interesująca wieś w powiecie bielskim, oddalona zaledwie 10 minut jazdy od samego Bielska. To tutaj możemy zobaczyć stary wiatrak holenderski pochodzący z 1900 roku. Ponad stuletni zabytek jest swego rodzaju lokalną ciekawostką, ale we wsi zobaczycie więcej interesujących szczegółów, między innymi cerkiew cmentarną św. Onufrego, czy stary prawosławny cmentarz.
Ciekawostki Bielska Podlaskiego
Bielsk Podlaski jest znanym miasteczkiem wśród wielbicieli filmu Znachor. Mało kto nie zna tego klasycznego dzieła z piękną Anną Dymną w roli głównej. Film był kręcony właśnie w Bielsku, a słynny sklepik, w którym pracowała Maria Wilczur, istnieje do dzisiaj. Nie przegapicie go, ponieważ nosi wymowną nazwę Znachor. I chociaż nie jest to zabytek, to jest to ciekawa pamiątka, mającego już ponad 40 lat filmu uznanego za jedno z najwybitniejszych polskich dzieł filmowych.
Jeśli będziecie spacerować po bielskim Rynku, zwróćcie uwagę na chorągiewkę znajdującą się na szczycie ratuszowej wieży zegarowej. Być może uda Wam się dostrzec wizerunek… szarańczy. Chorągiewka pochodzi z 1779 roku i według legend szarańcza znalazła się na niej jako upamiętnienie plagi szarańczy. Dzisiaj postrzegamy to jako ciekawostkę, ale coś nam mówi, że ówcześni mieszkańcy Bielska mieli po prostu nadzieję, że jeśli nie zapomną o pladze, to nieprędko się ona powtórzy.
Bielsk Podlaski, gdzie na nocleg?
Plusem urlopu w Bielsku Podlaskim jest bliskie sąsiedztwo klimatycznych wsi z gospodarstwami agroturystycznymi. Właśnie tam polecamy się zatrzymać, ponieważ będzie to świetna przygoda i nocleg w rozsądnej cenie. Miłośnicy luksusu znajdą również apartamenty. I chociaż Bielsk nie jest miasteczkiem typowo turystycznym, to z pewnością jest to miejsce warte zobaczenia. To także doskonała baza wypadowa do zwiedzania innych rejonów Podlasia.
Na zwiedzanie Bielska Podlaskiego może wystarczyć weekend, ale dłuższy pobyt to świetna okazja na prawdziwy wypoczynek w otoczeniu wspaniałej, podlaskiej natury. Zdecydowanie bardziej polecamy opcję dłuższego wypadu!