Bielsk Podlaski, malownicze miasto na Podlasiu, skrywa w sobie prawdziwą perłę architektury sakralnej – Kościół Matki Bożej z Góry Karmel. Ta niezwykła świątynia, będąca świadkiem burzliwej historii regionu, zachwyca nie tylko swoim pięknem, ale również fascynującymi dziejami. Zapraszam w podróż przez wieki, podczas której odkryjemy tajemnice tego wyjątkowego miejsca.

Historia kościoła

Historia Kościoła Matki Bożej z Góry Karmel sięga XVII wieku. Pierwotnie w tym miejscu stała drewniana świątynia, wzniesiona w 1641 roku z fundacji marszałka nadwornego Adama Kazanowskiego. Niestety, ta pierwsza budowla padła ofiarą wielkiego pożaru w 1779 roku.

Na zgliszczach drewnianego kościoła w latach 1779-1794 wzniesiono nową, murowaną świątynię wraz z klasztorem. W 1794 roku dobudowano charakterystyczne dwie wieże, które do dziś stanowią rozpoznawalny element panoramy Bielska Podlaskiego. W budowie nowego kościoła znaczący udział miała Izabela Branicka, znana jako „Pani Krakowska”, oraz Aleksander Bogusz, regent ziemi bielskiej.

Burzliwe losy świątyni

Losy kościoła odzwierciedlają skomplikowaną historię tych ziem. Po rozbiorach Polski, w 1802 roku, Prusacy skasowali klasztor karmelitów, przenosząc zakonników do Wąsosza, a w budynkach klasztornych urządzając więzienie. W 1851 roku rząd carski usunął ostatnich zakonników i zamknął kościół.

Najbardziej dramatyczny moment w dziejach świątyni nastąpił w 1864 roku, gdy generał-gubernator litewski Michaił Murawjow „Wieszatiel” zadecydował o przekształceniu kościoła w cerkiew prawosławną. W latach 1866-1920 świątynia służyła jako cerkiew, a jej wieże przebudowano w stylu bizantyjskim.

Architektura i wnętrze

Kościół Matki Bożej z Góry Karmel to imponujący przykład architektury barokowej. Jego fasada, z charakterystycznymi dwiema wieżami, przyciąga wzrok już z daleka. Wieże, przywrócone do swojego barokowego stylu w 1957 roku, nadają budowli majestatyczny wygląd.

Wnętrze kościoła zachwyca bogactwem detali i harmonijnym połączeniem elementów barokowych z późniejszymi dodatkami. Szczególną uwagę zwraca ołtarz główny, w którym znajduje się obraz Matki Bożej Szkaplerznej. Boczne ołtarze, ambona oraz stacje drogi krzyżowej tworzą spójną kompozycję, która przenosi wiernych i turystów w atmosferę modlitwy i kontemplacji.

Zespół poklasztorny

Obok kościoła znajduje się zespół budynków poklasztornych, które przez lata pełniły różne funkcje. W okresie międzywojennym mieściły się tu m.in. organizacje katolickie i szkoła zawodowa dla dziewcząt. Po II wojnie światowej budynki były wykorzystywane przez Urząd Bezpieczeństwa, a później przez Urząd Pocztowy i Bielski Dom Kultury. Obecnie, po odzyskaniu przez parafię, mieszczą się tu Warsztaty Terapii Zajęciowej Caritas Diecezji Drohiczyńskiej oraz Parafialne Przedszkole „Karmelki”.

Znaczenie dla lokalnej społeczności

Kościół Matki Bożej z Góry Karmel to nie tylko zabytek, ale przede wszystkim żywe centrum życia religijnego i kulturalnego Bielska Podlaskiego. Parafia organizuje liczne wydarzenia, takie jak koncerty, spotkania i rekolekcje, integrując lokalną społeczność.

Szczególnie ważnym dniem dla parafii jest 16 lipca, kiedy to obchodzony jest odpust ku czci Matki Bożej Szkaplerznej. To czas, gdy kościół wypełnia się wiernymi nie tylko z Bielska Podlaskiego, ale i z okolicznych miejscowości.

Informacje dla odwiedzających: – Kościół jest otwarty codziennie dla zwiedzających. – Msze święte w niedziele i święta odbywają się o godzinach: 7:00, 8:30, 10:00, 12:00 i 18:00. – W dni powszednie msze święte odprawiane są o 7:00 i 18:00. – Wstęp do kościoła jest bezpłatny. – Dojazd: kościół znajduje się w centrum Bielska Podlaskiego, przy ul. Mickiewicza 61A. – Parking dla samochodów dostępny jest w pobliżu kościoła.

Ciekawostki

Jednym z najbardziej intrygujących elementów wyposażenia kościoła jest dzwon z 1788 roku, który przetrwał wszystkie zawirowania historii. Jego dźwięk do dziś rozbrzmiewa nad Bielskiem Podlaskim, przypominając o bogatej przeszłości tego miejsca.

W kościele znajduje się również tablica upamiętniająca księdza Ludwika Olszewskiego, który kierował odbudową świątyni w latach 1923-1931. Ksiądz Olszewski został bestialsko zamordowany przez Niemców w Lesie Pilickim 15 lipca 1943 roku, stając się symbolem martyrologii duchowieństwa w czasie II wojny światowej.

Podsumowanie

Kościół Matki Bożej z Góry Karmel w Bielsku Podlaskim to nie tylko zabytek architektury, ale prawdziwe świadectwo burzliwej historii Podlasia. Jego mury pamiętają czasy świetności Rzeczypospolitej, mroczne lata zaborów, trudny okres wojen światowych i czasy komunizmu. Dziś, odrestaurowany i tętniący życiem, stanowi nie tylko ważny punkt na mapie turystycznej regionu, ale przede wszystkim miejsce, gdzie historia splata się z teraźniejszością, tworząc unikalną atmosferę duchowości i kultury. Odwiedzając Bielsk Podlaski, nie można pominąć tej perły architektury sakralnej, która z pewnością pozostawi niezapomniane wrażenia i skłoni do refleksji nad złożonymi losami tych ziem.